Alles wat je moet weten over wkb
Grote kans dat je al weet waar ‘wkb’ voor staat. De term is veel in het nieuws geweest de laatste jaren. Vooral omdat de deadline steeds verschoven werd. Gaat het dan ein-de-lijk gebeuren in 2022? In dit blog nemen je mee in de belangrijkste zaken rondom wkb.
Wat is wkb?
Wkb staat voor Wet Kwaliteitsborging voor de Bouw. Het inzetten van private kwaliteitsborgers moet bouwkwaliteit verhogen en bouwtoezicht verbeteren. Daarmee verandert de aansprakelijkheid van aannemers ten opzichte particuliere en professionele opdrachtgevers. Dit is een wet die op 14 mei 2019 is aangenomen door de Eerste Kamer.
Wanneer gaat de wkb in?
De invoering staat nu gepland op 1 juli 2022. Het kan zijn dat de datum alsnog wordt verplaatst. Momenteel doen veel bouwers testprojecten. De conclusies van die eerste 406 testprojecten moeten nog verschijnen. Er zijn natuurlijk veel bouwprojecten die gecontroleerd moeten worden en het is nog onbekend of er op 1 juli 2022 genoeg kwaliteitsborgers zijn.
Tip: Ga nu alvast aan de slag met voorbereidingen, zodat je er klaar voor bent als de wet echt ingaat op 1 juli 2022. Dan kom je ook niet voor verrassingen te staan. We vertellen je waar je allemaal rekening mee moet houden.
De veranderingen gaan stapsgewijs in en gelden waarschijnlijk tot en met 2024 alleen voor eenvoudige bouwwerken, zoals eengezinswoningen en kleine bedrijfspanden. Vanaf 2025 volgen de grote bouwwerken.
Waarom een wet voor kwaliteitsborging?
Betere bouwkwaliteit door beter toezicht. Dat is een notendop waar de nieuwe wet voor bedoeld is. De manier van bouwprojecten toetsen gaat veranderen. Het idee achter de nieuwe wet is dat niet alleen de bouwkwaliteit omhoog gaat, maar ook om faalkosten binnen de hele sector te reduceren. Betere kwaliteit betekent uiteindelijk een win voor bouwer, onderaannemer én eindklant.
Waar moet ik rekening mee houden voor wkb?
Het belangrijkste van de Wet Kwaliteitsborging voor de Bouw is de juiste informatie (bewijsmateriaal) vastleggen op het juiste moment. Belangrijk is om te weten wanneer je bewijsstukken moet aanleveren en wanneer iemand komt controleren.
Als aannemer of bouwpartij moet je met een aantal zaken rekening houden:
1. Externe onafhankelijke inspecteur komen toetsen op kwaliteit; zo’n bezoek noem je een toezichtsmoment, bijwoonmoment of toetsingsmoment.
2. Je moet zelf foto’s opsturen van verschillende elementen op veertien verschillende momenten.
3. Ben je aannemer? Dan geldt voor jou vanaf 1 juli scherpere aansprakelijkheid. Je bent namelijk aansprakelijk voor de gebreken na de oplevering. Dit moet aannemers stimuleren kwaliteitsborgingssystemen in orde te hebben.
4. Je dient één dossier me alle relevante informatie aan te leveren bij de oplevering van je project, het zogeheten opleverdossier.
Wanneer vinden die wkb-toezichtmomenten plaats?
In totaal vinden 17 controlemomenten per woning plaats. De meeste onderdelen van toetsing gaan volledig online, namelijk 14 van de 17. Hierbij moet je denken aan foto’s maken van de begane grondvloer, buitenwanden en draagwanden, daken, dekvloeren en leidingen. Er zijn drie fysieke momenten, waar een onafhankelijke inspecteur langskomt:
Bijwoonmoment: fundering;
Bijwoonmoment 2: thermische schil;
Bijwoonmoment 3: voor oplevering.
Niet bekend is of fysieke toezichtmomenten blijven en wat precies wordt gecontroleerd tijdens die momenten.
Mag ik de toezichtmomenten zelf doen?
Nee, helaas. Zo werkt het niet. Om de kwaliteit te waarborgen komt een externe inspecteur van een daarvoor gelicenseerde organisatie langs.
Wie doet die toezichtmomenten dan?
Toezichtmomenten worden gedaan door onafhankelijke controleurs. Een aantal partijen zijn hier druk mee bezig: o.a. WoningBorg en ZiN Kwaliteitsborging. Daarnaast zijn er programma’s, apps en integraties die ondersteunen bij toezichtmomenten inplannen en documenteren van info. KYP Project werkt bijvoorbeeld samen met Woningborg, STA Software, Ed Controls en homeDNA.
Hoeveel woningen worden getoetst?
Het aantal woningen dat getoetst wordt verschilt. Bestaat je project uit één woning? Dan is het makkelijk, het zal die ene woning zijn. Bij twee woningen wordt er alsnog één woning getoetst. Als er drie woningen in een project met 30 woningen worden getoetst, dan is de kans groot dat afwijkende woningen worden gepakt. Denk aan een woning met een controle aan de buitenkant en twee steekproefsgewijs aan de binnenkant. Of juist vice versa.
Wat betekent dit voor mijn bouwproject?
Jij als bouwer moet bij oplevering kunnen aantonen dat je volgens het Bouwbesluit hebt gebouwd. Heb je geen bewijs en kan je het niet aantonen? Dan mogen de woningen niet in gebruik worden genomen.
De kosten nemen toe en de doorlooptijden van projecten duren langer. Dat blijkt uit een evaluatie van veertig proefprojecten aldus het artikel ‘Wkb maakt bouwtoezicht duurder en doorlooptijd langer’ op Cobouw (september 2021).
Lees ook: Het effect van Energieprestatie indicator BENG op jouw bouwplanning
Hoe kan ik dit makkelijker doen?
Goed nieuws en slechts nieuws. Het slechte nieuws: zodra de wet ingaat kost het meer moeite en tijd om alles volgens het boekje te doen. Het goede nieuws? Je kan het jezelf een stuk makkelijker maken door de juiste tools te gebruiken. Denk aan inspecteurs automatisch laten toewijzen op basis van je bouwplanning. En informatie in één bron op te slaan. Zo heb je niet alleen alle informatie altijd beschikbaar, maar wordt het opleveren van een dossier wanneer je project klaar is ook een eitje.
KYP Project is een online programma dat je het leven na 1 juli makkelijker maakt. Met dit programma maak je eenvoudig een planning aan en deel je deze makkelijk met al je nodige partners op je project. In de planning zie je alle 17 de controlemomenten in je planning en zal je nooit iets missen. Handig voor projectmanagers, uitvoerders, werkvoorbereiders en alle partners op een bouwproject. Start op tijd een testproject om jezelf bekend te maken met de nieuwe manier van werken en je bent goed voorbereid voor de verandering van 1 juli.
Wat kost zo’n kwaliteitsborger voor wkb?
Het inschakelen van een kwaliteitsborger varieert volgens verschillende bronnen tussen de €4.000 en €15.000 per woning. Dat is o.a. afhankelijk van het type woning en hoeveel van dezelfde woningen er zijn. “Nu betalen de gemeenten die bedragen nog, maar uiteindelijk worden die kosten doorberekend”, aldus Jan Siebring eigenaar van bouwbedrijf Geugies in een interview met Cobouw. Volgens hem is zo’n wet prima te doen bij de grote bedrijven waar steekproefsgewijs gecontroleerd kan worden. Voor kleine bouwprojecten is het echter niet te doen, aldus de eigenaar van het bouwbedrijf.
Wacht niet tot 1 juli 2022
Juli 2022 klinkt misschien nog ver, maar de tijd vliegt. Op 1 juli moet je dan ook zeker zijn dat alles goed gaat. Ons advies: draai zo snel mogelijk een eigen pilot. Dan heb je nog voldoende tijd om alles wat nog niet 100% goed gaat op te lossen. Ga je in juni of juli pas starten met het de nieuwe manier van aan- en opleveren, dan vergroot je de kans op fouten.
Voorkom boetes, vertraging en faalkosten
Om vertraging te voorkomen biedt KYP Project integraties met o.a. Woningborg. KYP Project is een plannings- en communicatieprogramma speciaal voor de bouw. Door te plannen in KYP Project kan je makkelijker plannen en beter samenwerken met je bouwpartners.
Door gebruik te maken van de koppeling tussen Woningborg en KYP Project kan je ruim op tijd de nodige controles inplannen. Gemaakte foto’s stuur je ook eenvoudig door, zo vanuit je planning. Jij, jouw team en jouw relevante bouwpartners zien in de bouwplanning wanneer wat gecontroleerd wordt. Daarnaast wordt de onafhankelijke inspecteur automatisch geïnformeerd. Hoe makkelijk wil je het hebben?
1. Makkelijk controlemomenten inplannen
2. In je planning zien wanneer de momenten zijn
3. Makkelijk de nodige foto’s opsturen
4. Volledig digitaal